Ардчилсан намын дэд дарга П.Галиндэв, Ш.Түвдэндорж, Улс төрийн зөвлөлийн гишүүн Б.Ган-Очир, Т.Батцогт, Ц.Одонтунгалаг нар УИХ-ын гишүүн Ч.Хүрэлбаатарын санаачилсан “Хөрөнгө оруулалтын тухай хууль” Монгол Улсын тусгаар тогтнол, үндэсний аюулгүй байдалд заналхийлж байгаа талаар мэдээлэл хийлээ.
Ардчилсан намын дэд дарга П.Галиндэв: Өнөөдөр нийгэм даяараа гаднын хөрөнгө оруулагчийн асуудалд анхаарлаа хандуулж байна. Ч.Хүрэлбаатарын санаачилсан Хөрөнгө оруулалтын гэх хуулийг 2023 оны зургаадугаар сард УИХ-д өргөн барьсан. Энэ нь гадаад иргэдийг Монгол Улсад суурьшуулах зорилго бүхий хууль юм. УИХ-д анх өргөн барих үед Үндсэн хуулийг зөрчиж байгаа талаар мэдэгдэж, Үндсэн хуулийн Цэцэд өгсөн. Гэтэл дахин УИХ-аар батлуулахаар оруулж ирлээ.
Энэхүү Хөрөнгө оруулалтын тухай хууль нь Тусгаар тогтнол, үндэсний аюулгүй байдал, эдийн засгийн аюулгүй байдал, монгол хүн бүрийн эрх ашгийг зөрчсөн хууль болж байна. Гэтэл дахин хэлэлцэх гэж байна. Өмнөх хөрөнгө оруулалтын тухай хуульд гадаадын аж ахуйн нэгж зуун мянган ам.доллар ба түүнээс дээш хөрөнгө оруулалт хийж байж хөрөнгө оруулагч болох тухай заасан байдаг. Харин Хүрэлбаатарын энэ хуулийн төсөлд зуун мянган доллар гэдэг босгыг авч хаясан. Өөрөөр хэлбэл, зуун төгрөг байхад л гаднын хөрөнгө оруулагч статустай болох боломж бүрдэж байна.
Ингэснээр Монгол Улсын иргэнд байхгүй маш олон давуу талыг гадаад иргэд эдэлж эхэлнэ. Монгол Улсын иргэд улсдаа газар эзэмшиж, ашиглаж чадахгүй байна. Гэвч уг хуулиар гадаад улсын хөрөнгө оруулагч нь дуртай аймгийнхаа дуртай сумандаа байнга хараат бусаар оршин суух эрхийг өгөх гэж байна.
Улс төрийн зөвлөлийн гишүүн, Ардчилсан Залуучуудын Холбооны ерөнхийлөгч Б.Ган-Очир: Гаднын хөрөнгө оруулалтаа татъя гэвэл гаднын хөрөнгө оруулагчдадаа зориулж мэргэшсэн шүүх тогтолцоо гаргая, эрхийг нь харилцан хамгаалъя гэсэн хууль байх ёстой. Яг өнөөдрийн энэ хуулиар гаднын хөрөнгө оруулалт жинхэнэ утгаараа орж ирэх боломжгүй. Эсрэгээрээ энэ хулгайн хууль болж байна. Татварын бус хөрөнгө оруулалт урамшуулал гэдэгт газар өгнө гээд заачихсан. Газраа урамшуулалд өгчихдөг нэг ч гаднын улс орон байхгүй ээ. Газар өгөөд хөрөнгө оруулалт авчирдаг биш хууль эрх зүйн таатай орчноор татдаг байх ёстой.
Гэтэл гаднын хөрөнгө оруулалт манай шат шатны авлигаас л айгаад ирэхгүй байгаа юм. Дээрээс нь нэмээд хөрөнгийг нь булаадаг. 2013 онд Ардчилсан нам Оюутолгой шиг дараагийн төслүүдийг эхлүүлж байсан. Гадаадын иргэн харьяатынхаа хуулиар, Газрын тухай хуулиар, хөрөнгө оруулагч бол хөрөнгө оруулагч монгол, гадаад гэхгүйгээр харин аль аль талдаа ашигтай байдлыг бий болгох хэрэгтэй.
Ардчилсан нам засаглаж байх үед 100 жилээр Тавантолгойн ордыг Хятадын компанид өгөхийг цуцлаагүй байсан бол бидэнд өнөөдөр ирж байгаа шиг Тавантолгойн ашиг, орлого ирэхгүй байх байсан. Энэ ордын орлогоор бидний цалин тэтгэмж, бүгдийг хийж байна. Монгол Улсын язгуур эрх ашиг, үндэсний аюулгүй байдлыг илтэд зөрчиж байгаа хууль болж байна. Геополитикийн нөхцөл байдал хүнд байна. Манай Улсын гадаад өр 33.8 тэрбум долларт хүрлээ. Энэ бүх өрөндөө ашигт малтмалын орд, дархан цаазат газрууд, дараа нь бэлчээрээ өгч дуусах уу. Тийм ч учраас энэ хуульд ухаалаг хандах хэрэгтэй.
Улс төрийн зөвлөлийн гишүүн: Ц.Одонтунгалаг: Хөрөнгө оруулалтын тухай хууль бол гаднынхныг суурьшуулах хууль болсон байна. Монгол Улсын аюулгүй байдал, бүрэн бүтэн байдалд ноцтойгоор халдах эрсдэл бий болж байна. Ямар хэмжээний хөрөнгө оруулж ирэхийг нь тодорхой зааж байж, хөрөнгө оруулагч байх ёстой. Хувьцаа эзэмшигч гэдэг нэр аваад л Монгол Улсын оршигч суугч болох хууль бий болж байна. Монгол Улсын газраар урамшуулал олгоно гэдэг бол хууль бус үйлдэл.
Улс төрийн зөвлөлийн гишүүн, Нийслэлийн Ардчилсан намын дарга Т.Батцогт: Ч.Хүрэлбаатар гэдэг хүн яагаад Монгол Улсын газар нутгийг гаднынханд бэлэг болгож өгөх гээд байгаа юм бэ. Энэ бол хөрөнгө оруулалт гэдэг хуулийн нэр томьёог халхавч болгож байна. Нийслэл Улаанбаатар хотод амьдарч байгаа иргэд зуслангийн 0,7 га газар авахын тулд маш их ажил болдог.
Өнөөдөр Засгийн газар иргэдэд зуслангийн газрыг нь өмчлөх харилцааг бүгдийг нь зогсоосон байгаа. Гэтэл УИХ-ын гишүүн Ч.Хүрэлбаатар монголчуудын өөрсдөө эзэмшиж, ашиглаж чадаагүй байгаа газрыг маш таатай нөхцөлөөр эзэмшүүлж, өмчлүүлж, ашиглуулах гэж байна. Монгол Улсын тусгаар тогтнол, аюулгүй байдал энд хөндөгдөж байна. Гаднын иргэн Монгол Улсад нэг сая төгрөгийн компани байгуулаад 25 хувийн хөрөнгө оруулалт хийхэд л энэ хуулиар хөрөнгө оруулагч болж байгаа юм.
Энэ асуудлыг бид хөндөж байна. Хэний захиалгаар, ямар учир шалтгаантайгаар энэ хуулийг санаачлан оруулж ирж дахин дахин УИХ-аар батлуулах гэж улайран зүтгэж байна. Ардчилсан намын хувьд үүн дээр хатуу байр суурьтай байх болно гэлээ.
